(Te) warme winter

2 februari 2023

De nachtvorst van de afgelopen week is alweer verdwenen. Helaas hebben we maar een paar keer kunnen genieten van een wit winters landschap met sneeuw of rijp. De winter van dit jaar kenmerkt zich door uitzonderlijk hoge temperaturen in december, maar ook oktober en november waren nog heel warm. Op Nieuwjaarsdag werd de warmste 1 januari ooit gemeten, en dat was in heel Europa het geval. En januari was in mijn beleving vooral nat.

Natuur is in de war

Deze zachte temperaturen zijn prettig voor de energierekening, maar in de natuur leidt het tot grote verwarring. Bij PLUK in de tuin en boomgaard zien we op allerlei plekken de narcissen al in bloei schieten en de knoppen in de fruitbomen uitlopen. Het hooikoortsseizoen is door de vroegbloeiende hazelaars en elzen al rond de jaarwisseling begonnen. Dat terwijl midden in de winter de natuur in rust zou moeten zijn. Met een mogelijke nachtvorst in februari is er een kans dat de vroege knoppen van de bomen kapotvriezen. Laten we hopen dat dat niet gebeurt, want dan moeten ze hun reserveknoppen aanbreken, en dat verzwakt de boom en plant.

Ook bij dieren zoals egels, kikkers en salamanders leidt het tot verwarring. Veel soorten zijn te vroeg ontwaakt uit hun winterslaap waardoor ze hun noodzakelijke vetvoorraad al zijn gaan gebruiken. Als het dan opnieuw gaat vriezen hebben ze hun broodnodige reserves al verteerd met als gevolg dat sommigen het einde van de winter niet halen, of in slechte fysieke conditie de lente starten.

Mismatches in de voedselketen

De klimatologische veranderingen die we op macroniveau ervaren, zien wij ook bij PLUK op microniveau in de tuin en boomgaard. De natuur, die bekend staat om adaptief vermogen en veerkracht kan de snelle verandering niet bijhouden met een kans op mismatches in de voedselketen. Er worden hele grote sprongen gemaakt in een evolutionair bijzonder korte tijd. Veel organismen zouden die veranderingen wel kunnen bijbenen over een periode van honderden of duizenden jaren maar niet in het tempo waarmee het klimaat vandaag de dag verandert. Op korte termijn kan dit het einde van een populatie betekenen of dat dieren zich meer naar het noorden gaan verplaatsen.

Adaptief vermogen onder druk

Als je met de spiegel van de natuur kijkt naar het ecosysteem van organisaties dan zie je daar ook veranderingen die elkaar in snel tempo opvolgen. Het is bijna onmogelijk om met de huidige dynamiek voorspellingen te doen over wat ons in het komend jaar te wachten staat.

Traditioneel start het begin van het jaar voor veel organisaties en bedrijven met vooruitkijken. Met een kick-off wordt een nieuwjaar afgetrapt, doelstellingen afgesproken en vol enthousiasme nieuwe projecten gestart.

Maar als we iets meer inzoomen dan zien we dat plannen op het laatste moment nog zijn gewijzigd door de hoge energieprijzen, tekorten in de toeleveringsketen en krapte op de arbeidsmarkt. En wijziging van plannen leidt weer tot hoge werkdruk, wat de veerkracht van werknemers aantast. Het percentage overbelastte werknemers en burn-out is hoger dan ooit….De externe dynamiek doet een beroep op het adaptief vermogen en de veerkracht van organisaties en mensen.

‘Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg’

Albert Einstein zei dit al lang geleden…

Vooral organisaties die vasthouden aan oude gewoonten & patronen hebben het moeilijk. Omdat de omgeving en het speelveld zijn veranderd kun je niet voortbestaan zonder continue aanpassingen.  In deze periode van onrust op het wereldtoneel maar ook locaal, is het goed om met de spiegel van de natuur eens te kijken naar mismatches in de keten. En welke verantwoordelijkheid we daar zelf voor dragen. In het antropoceen, het tijdperk waarin de mens de aarde fundamenteel beïnvloedt, groeien we al jaren ten koste van de aarde, en zijn eigenlijk zelf verantwoordelijk voor die mismatches.

Klimaatverandering en biodiversiteitsverlies gaat ons allemaal aan. De natuur, onze levensader waar we afhankelijk van zijn, is in de war en houdt ons een spiegel voor.

Wereld in transitie

Transities zijn mensenwerk. Bedrijven en organisaties staan voor het vraagstuk om de negatieve impact om te buigen naar een positieve impact. Voor hun klanten, werknemers, omgeving én het milieu. Dat betekent ingesleten patronen en routines loslaten.  Verandering van procedures en regels. Rust, tijd en ruimte creëren te midden van de onrust om ons heen, want een evolutionair verandertraject kost tijd.

Spiegel van de natuur

Vind je het interessant om met deze spiegel van de natuur te kijken welk uitdagingen jouw organisatie heeft? Zijn er mismatches ontstaan in de keten? Van welke oude patronen is het goed om afscheid te nemen. En hoe wil jouw organisatie bijdragen aan een positieve impact?

Bij PLUK trainingslocatie is het denken van het ecosysteem in de nabije natuur vanzelfsprekend. De boomgaard en de moestuin houden je symbolisch een spiegel voor. Lekker naar buiten en een dag ‘weg van je werkplek’ waarin je tot nieuwe inzichten komt. We zien jullie graag in het nieuwe jaar, waarin elk seizoen een nieuwe spiegel voorhoudt. Het is mijn dagelijkse inspiratie voor groei en bloei.

#vergaderen #teamlocatie #trainen #brainstormen #inspiratiesessie

Alle blogs